Verlatingsangst: wat is het en hoe uit verlatingsangst in je relatie?

Verlatingsangst: wat is het?

Verlatingsangst kenmerkt zich dat je bang bent om in de steek gelaten te worden en de kans om de ander te verliezen.

Verlatingsangst (ook wel bekend als afhankelijkheidsangst) ontstaat wanneer je angstig of paniekerig wordt bij de gedachte aan of de daadwerkelijke scheiding van je partner of een belangrijke ander. Deze angst kan zich uiten in een aantal manieren, zoals bijvoorbeeld angst om verlaten te worden, het moeilijk kunnen loslaten van de ander, of een grote behoefte aan constante geruststelling of bevestiging.

Verlatingsangst is een veelvoorkomend probleem dat velen van ons kunnen ervaren, zowel in liefdesrelaties als in andere soorten relaties. Dat kan veel invloed hebben op het welzijn binnen je relatie. Daarom zullen we in dit blog verlatingsangst bespreken, waar het ontstaat en hoe je ermee om leert gaan.

Verlatingsangst: hoe ontstaat het?

Verlatingsangst ontstaat vaak als gevolg van negatieve ervaringen uit het verleden, zoals een eerdere relatie die op een pijnlijke manier is geëindigd of een onveilige hechting in de kindertijd. 

Hoe verlatingsangst in de jeugd kan ontstaan? Enkele voorbeelden zijn:

• Onstabiele of onvoorspelbare opvoeding: Als een kind opgroeit in een gezin waar de ouders vaak ruzie hebben, scheiden of waar het kind vaak verplaatst wordt, kan dit leiden tot een gevoel van onveiligheid en angst voor afwijzing.
• Overbescherming: Kinderen die opgroeien in een overbeschermde omgeving, waar ze weinig ruimte krijgen om te ontdekken en zelfstandig te worden, kunnen een grotere angst ontwikkelen om alleen te zijn.
• Verwaarlozing of mishandeling: Kinderen die verwaarloosd of mishandeld worden, kunnen angst ontwikkelen dat ze in de toekomst weer verlaten of afgewezen zullen worden.
• Verlies van een ouder of belangrijke zorgverlener: Als een kind op jonge leeftijd een ouder of belangrijke zorgverlener verliest, kan dit leiden tot angst voor het verlies van andere belangrijke personen in hun leven.
• Onzekerheid over eigen waarde: Kinderen die zich onzeker voelen over hun eigen waarde, kan het gevoel hebben dat ze niet goed genoeg zijn voor anderen, en daarom angstig zijn om afgewezen te worden.

Verlatingsangst: kenmerken

Van verlatingsangst is één van de belangrijkste kenmerken dat er constante angst heerst om iemand of iets te verliezen. Dit leidt tot een gebrek aan vertrouwen in je partner of andere mensen, een gevoel van jaloersheid en een constante drang om contact te houden met de andere persoon. Verlatingsangst kan ook leiden tot fysieke symptomen, zoals angst, paniekaanvallen en slapeloosheid.

Verlatingsangst kenmerken op een rijtje:

1. Angst om alleen gelaten te worden: Iemand met verlatingsangst kan een constante angst ervaren om iemand of iets te verliezen dat belangrijk voor hen is, zoals een partner of vriend. Dit kan leiden tot een gebrek aan vertrouwen in de andere persoon of een drang om hen constant in de buurt te hebben.
2. Angst voor afwijzing: het doet extra veel pijn wanneer iemand met verlatinsangst het gevoel heeft dat zij/ hij afgewezen wordt. Daarom zijn ze in staat om alles te doen voor de ander, zodat ze afwijzing voorkomen. Het zijn vaak pleasers.
3. Jaloersheid: Iemand met verlatingsangst kan vaak jaloers zijn op de aandacht die anderen aan hun partner of andere mensen besteden, of op de tijd die ze besteden aan activiteiten buiten de relatie.
4. Controle: Iemand met verlatingsangst kan proberen de andere persoon te controleren, bijvoorbeeld door vaak contact te houden of door hen te vragen waar ze zijn of met wie ze praten.
5. Onzekerheid: Iemand met verlatingsangst kan vaak onzeker zijn over hun relatie en twijfelen aan de liefde van hun partner of andere mensen. Daarom hebben ze een grote behoefte aan geruststelling of bevestiging
6. Fysieke symptomen: Verlatingsangst kan leiden tot fysieke symptomen zoals angst, paniekaanvallen, slapeloosheid en vermoeidheid.
7. Moeilijkheid om afscheid te nemen: Iemand met verlatingsangst kan moeite hebben om afscheid te nemen van iemand die belangrijk voor hem is, zelfs voor tijdelijke afwezigheid.
8. Moeilijkheid om zich te concentreren: Iemand met verlatingsangst kan moeite hebben om zich te concentreren op andere dingen dan de angst om verlaten te worden, dit kan invloed hebben op werk, school of andere dagelijkse activiteiten.
9. Moeite met zelfstandigheid: wanneer ze alleen zijn en op hun eigen benen staan komt er vaak onzekerheid bij kijken; veel twijfels en onzekere gedachtes. Daarom hebben ze vaak iets of iemand nodig om om een beslissing te maken of ergens voor te gaan.

Weet dat iedereen anders is en dat verlatingsangst zich op verschillende manieren kan manifesteren. Let op: deze kenmerken duiden niet altijd op verlatingsangst. Ze kunnen ook een andere bron hebben. Bindingsangst heeft ook enige raakvlakken. Het is nooit een verkeerd idee om professioneel advies te zoeken als je twijfelt of vermoedt dat je hiermee te maken hebt.

Verlatingsangst in de praktijk

Het verhaal van Anne en Max was een verhaal van liefde en strijd. Anne had altijd een grote angst gehad om alleen te zijn, een angst die ze nooit echt had begrepen. Toen ze Max ontmoette, voelde ze zich voor het eerst echt veilig en geborgen. Hij was haar alles en ze was vastbesloten om de liefde van haar leven te zijn.

Maar naarmate de tijd verstreek, begon Anne’s angst haar te beheersen. Ze kon niet stoppen met Max te controleren, vaak verstoord door jaloezie en onzekerheid. Ze kon niet eens een nacht van hem af zijn zonder angst dat hij haar zou verlaten. Anne was geduldig en begripvol, maar Max wist dat ze iets moest doen om haar angst onder controle te krijgen.

Ze besloot om hulp te zoeken en begon te werken aan haar verlatingsangst. Ze leerde om haar gedachten en emoties te analyseren en te begrijpen waarom ze zich zo voelde. Ze ontdekte dat haar angst voortkwam uit een verleden waarin ze vaak was verlaten door mensen die belangrijk voor haar waren. Door te begrijpen waar haar angst vandaan kwam, kon ze leren om ermee om te gaan.

Met de hulp van haar therapeut en de steun van Max, begon Anne zich steeds beter te voelen. Ze begon meer afstand te nemen van Max en leerde om te genieten van haar eigen gezelschap. Ze leerde om haar jaloezie en onzekerheid te overwinnen en vertrouwde erop dat Max van haar hield.

Max was blij om te zien dat Anne zich beter voelde en was trots op haar harde werk. Samen werkten ze aan hun relatie en leerden ze om samen te groeien en te evolueren. Anne’s angst werd een deel van haar verleden en hun liefde bleef groeien.

Ze leerden dat liefde niet alleen gaat over gevoelens, maar ook over hard werken en compromissen. En met de juiste hulp en een sterk teamwerk, kon Anne haar angst overwinnen en een liefdevolle, gezonde relatie met Max opbouwen.

Verlatingsangst oplossen?

Het verhaal van Anne en Max is een voorbeeld van hoe verlatingsangst een relatie kan beïnvloeden, maar ook hoe het kan worden overwonnen. Anne had altijd een angst gehad om alleen te zijn, maar toen ze Max ontmoette, voelde ze zich eindelijk veilig en geborgen. Maar naarmate de tijd verstreek, begon Anne’s angst haar te beheersen en kon ze niet stoppen met Max te controleren.

Gelukkig besloot Anne om hulp te zoeken en begon ze te werken aan haar verlatingsangst. Ze leerde om haar gedachten en emoties te analyseren en te begrijpen waarom ze zich zo voelde. Ze ontdekte dat haar angst voortkwam uit een verleden waarin ze vaak was verlaten door mensen die belangrijk voor haar waren. Door te begrijpen waar haar angst vandaan kwam, kon ze leren om ermee om te gaan.

In het geval van Anne en Max, werden ze in staat om hun relatie te redden door middel van bewustwording en zelfontwikkeling. Anne leerde om afstand te nemen van Max en leerde om te genieten van haar eigen gezelschap. Max was geduldig en begripvol en steunde Anne in haar strijd tegen haar angst. Uiteindelijk leerden ze samen om een gezonde en liefdevolle relatie op te bouwen.

Besef dat verlatingsangst een hechtingsprobleem is en dat het kan worden behandeld. Verlatingsangst en bindingsangst oplossen vinden wij een grote term, omdat er veel patronen zijn die je niet zomaar kunt ‘oplossen’. Wanneer je je steeds bewuster wordt van de patronen en gaat zien wat deze dynamiek allemaal beïnvloedt, dan heb je al een mooie eerste stap. Daarna komt het ‘anders reageren en anders handelen’ op situaties. Daardoor kun je langzaam de verlatingsangst overwinnen, in de zin van: dat het je niet langer leidt. Heb jij verlatingsangst of ken je iemand die ermee worstelt? Dan is het een grote meerwaarde om professionele hulp te zoeken. Een therapeut kan je helpen om je angst te begrijpen en begeleiden in het proces naar het loslaten van je angsten en oude patronen.

Verlatingsangst: een aantal tips om mee te nemen

• Wees open en eerlijk met je partner over je angst. Het kan moeilijk zijn, maar het is de beste manier om een oplossing te vinden. Samen kun je werken aan het overwinnen van de angst en het versterken van de relatie.

• Begrijpen waar het vandaan komt. Als verlatingsangst het gevolg is van een slechte ervaring uit het verleden, kan het helpen om met een therapeut te werken om deze ervaringen te verwerken. Je kunt blijven werken aan de problemen aan de buitenkant, maar problemen hebben altijd wortels, die naar de kern leiden. Door de kern aan te pakken, veranderd de rest vanzelf mee. 

• Gezonde grenzen stellen in je relaties. Zowel voor je zelf als voor anderen. Verlatingsangst kan je in een positie brengen dat je alles over hebt voor de ander om maar niet verlaten te worden. Daardoor doe je dingen die eigenlijk helemaal niet in lijn liggen met je kernwaarden (denk aan: pleasen, dingen opgeven voor een ander, etc). Ook anderen kunnen hier makkelijk over je grenzen gaan (denk aan: disrespectvolle omgang). Door gezonde grenzen te stellen voor jezelf en anderen kun je bouwen aan de principes waar een relatie voor jou op gebouwd is. Dit kan helpen om je angst te overwinnen.

• Zelfvertrouwen in alleen zijn. Zet kleine stapjes om vaker en langer alleen te zijn. Probeer tijdens het alleen zijn niet meteen contact te zoeken met anderen of te verdoven met telefoongebruik of andere afleidingen. Wees echt alleen. Laat alle emoties en gedachtes toe die omhoog komen. Als je dit vaak genoeg doet zul je steeds meer rust vinden in het alleen zijn. Dat transformeert langzaam de verlatingsangst naar een krachtige basis van zelfstandigheid.

Tot slot

Erken je je angst? Of herken je delen van dit blog? Dan kun je leren hoe je ermee kunt omgaan. Werk aan het versterken van je vertrouwen in jezelf en in andere mensen. Probeer ook om je angst te verminderen door je te concentreren op positieve gedachten en door te onthouden dat verlies een onvermijdelijk onderdeel van het leven is.